Περνάμε περισσότερο χρόνο στο εσωτερικό των κτιρίων και στο διαδίκτυο, αυτό είναι αλήθεια. Γι’ αυτό το λόγο έγιναν πρόσφατες μελέτες που υποδεικνύουν ότι η φύση και ευτυχία συνδέονται και ότι η φύση μπορεί να βοηθήσει το μυαλό και τα σώματά μας να παραμείνουν υγιείς.
Είμαι ένας άπληστος πεζοπόρος όλη μου τη ζωή. Από τη στιγμή που πήρα για πρώτη φορά ένα σακίδιο στη πλάτη και κατευθυνόμουν στα βουνά, ήμουν αγκιστρωμένος στην εμπειρία. Αγαπώ το να βρίσκομαι στη φύση, μου ξεκαθάριζε το μυαλό και με βοηθούσε να αισθάνομαι πιο γειωμένος και ειρηνικός.
Πάντα πίστευα ότι η πεζοπορία είχε πολλά ψυχολογικά οφέλη, δεν είχα όμως ποτέ και την επιστήμη για να με υποστηρίξει. Μέχρι τώρα, δηλαδή. Οι επιστήμονες αρχίζουν να βρίσκουν αποδείξεις ότι η φύση και ευτυχία συνδέονται. Ότι η ύπαρξη μας σε φυσικό περιβάλλον έχει βαθιές και θετικές επιπτώσεις στο μυαλό μας και στη συμπεριφορά μας. Μας βοηθά να μειώσουμε το άγχος, την αδράνεια και την ανησυχία μας, αυξάνει την ικανότητα προσοχής, τη δημιουργικότητά μας και την ικανότητά μας να επικοινωνούμε με άλλους ανθρώπους.
Οι επιστήμονες μπορεί να πιστεύουν ότι η φύση ωφελεί την ευημερία. Όμως, ζούμε σε μια κοινωνία όπου δαπανάμε όλο και περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους και στο διαδίκτυο, ειδικά παιδιά. Τα ευρήματα δείχνουν, πρώτον ότι η φύση και ευτυχία πάνε παρέα. Δεύτερον, ότι η φύση βελτιώνει τον εγκέφαλό μας. Γι’ αυτό και η διατήρηση φυσικών χώρων, αστικών και άγριων είναι επιτακτική ανάγκη. Και τρίτον, ο περισσότερος χρόνος στη φύση έχει ώς αποτέλεσμα πιο υγιείς, πιο ευτυχισμένες και πιο δημιουργικές ζωές.
Το Pinguinos.gr είναι εδώ, με αυτά τα ενημερωτικά άρθρα και με μερικούς τρόπους με τους οποίους η επιστήμη δείχνει πως η ύπαρξη μας στη φύση μας επηρεάζει τόσο στο μυαλό μας όσο και στο σώμα μας.
1. Όντας στη φύση μειώνεται το άγχος
Είναι ξεκάθαρο ότι η πεζοπορία και οποιαδήποτε σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει το στρες και το άγχος. Αλλά, υπάρχει κάτι το να είσαι στη φύση που μπορεί να αυξήσει αυτές τις επιπτώσεις.
Σε ένα πρόσφατο πείραμα που διεξήχθη στην Ιαπωνία, οι συμμετέχοντες έπρεπε να περπατήσουν είτε σε δάσος είτε σε αστικό κέντρο. Η κάθε διαδρομή ήταν ίσου μήκους και δυσκολίας. Κατά την διάρκεια του περίπατου, γινόταν ταυτόχρονη μέτρηση της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν επίσης ερωτηματολόγια σχετικά με τη διάθεσή τους, τα επίπεδα στρες και άλλες ψυχολογικές μετρήσεις.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι περπατούσαν στα δάση είχαν σημαντικά χαμηλότερες καρδιακές συχνότητες και μεγαλύτερη μεταβλητότητα της καρδιακής συχνότητας. Επίσης, ένιωθαν περισσότερη χαλάρωση, καλύτερη διάθεση και λιγότερο άγχος, από εκείνους που περπατούσαν σε αστικές περιοχές. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει κάτι στη φύση. Λειτουργεί ευεργετικά στη μείωση του στρες, πάνω και πέρα από κάθε άλλη μορφή άσκησης.
2. Η φύση μας κάνει πιο ευτυχισμένους και λιγότερο αδρανείς
Πάντα θεωρούσα ότι η πεζοπορία στη φύση με κάνει να νιώθω πιο ευτυχισμένος. Φυσικά ένα μεγάλο μέρος σε αυτό συμβάλλει και το ότι είχα λιγότερο στρες. Ο Γκρέγκορι Μπράτμαν, από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, έχει βρει στοιχεία ότι η φύση μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας και με άλλους τρόπους.
Σε μία μελέτη του 2015, ο ίδιος και οι συνάδελφοί του ανέθεσαν τυχαία σε 60 συμμετέχοντες να περπατήσουν 50 λεπτά με τα πόδια. Κάποιοι από αυτούς περπάτησαν φυσικό περιβάλλον π.χ πάρκο, ενώ άλλοι σε αστικό π.χ κατά μήκος ενός δρόμου τεσσάρων λωρίδων. Πριν και μετά τη βόλτα, οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν σχετικά με τη συναισθηματική τους κατάσταση και τα γνωστικά μέτρα. Αυτά περιλαμβάνουν το πόσο καλά θα μπορούσαν να εκτελέσουν εργασίες που απαιτούν βραχυπρόθεσμη μνήμη. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι περπατούσαν στη φύση αντιμετώπιζαν λιγότερο άγχος, συλλογισμό (εστιασμένη προσοχή στις αρνητικές πτυχές του εαυτού τους) και αρνητικές επιπτώσεις, καθώς και πιο θετικά συναισθήματα σε σύγκριση με τους αστικούς περιπατητές. Επίσης βελτίωσαν την απόδοσή τους στις εργασίες μνήμης.
3. Η φύση ανακουφίζει από την κόπωση και αυξάνει τη δημιουργικότητα
Σήμερα, ζούμε με πανταχού παρούσα την τεχνολογία, σχεδιασμένη για να τραβάει συνεχώς την προσοχή μας. Αλλά πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οι εγκέφαλοί μας δεν έγιναν για αυτό το είδος βομβαρδισμού πληροφοριών και ότι μπορεί να οδηγήσει σε ψυχική κόπωση, συντριβή και εξάντληση, απαιτώντας «αποκατάσταση της προσοχής» για να επιστρέψουμε σε μια φυσιολογική και υγιή κατάσταση.
Δείτε επίσης: Αφιέρωσε Χρόνο Στον Εαυτό Σου
Ο Strayer είναι ένας από αυτούς τους ερευνητές. Πιστεύει ότι η ύπαρξη μας στη φύση αποκαθιστά τα κυκλώματα εξαντλημένης προσοχής, τα οποία μπορούν στη συνέχεια να μας βοηθήσουν να είμαστε πιο ανοιχτοί στη δημιουργικότητα και την επίλυση προβλημάτων.
Είναι ένα είδος εγκεφαλικής δραστηριότητας, μερικές φορές αναφέρεται ως “το δίκτυο προεπιλογής του εγκεφάλου”, που συνδέεται με τη δημιουργική σκέψη, λέει ο Strayer. Αυτήν την περίοδο επαναλαμβάνει την προηγούμενη μελέτη του για το 2012 με μια νέα ομάδα πεζοπόρων και καταγράφει την ενεργότητα των ΗΕΓ και τα επίπεδα σιελογόνων κορτιζόλης πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από μια τριήμερη πεζοπορία. Οι πρώτες αναλύσεις των μετρήσεων EEG υποστηρίζουν τη θεωρία ότι η πεζοπορία στη φύση φαίνεται να στηρίζει τα δίκτυα προσοχής των ανθρώπων και να δεσμεύει τα προεπιλεγμένα δίκτυα τους.
4. Η φύση μπορεί να μας βοηθήσει να είμαστε ευγενικοί και γενναιόδωροι
Σε μια σειρά πειραμάτων που δημοσιεύθηκαν το 2014, ο Juyoung Lee, ο διευθυντής της GGSC Dacher Keltner και άλλοι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, μελέτησαν τις πιθανές επιπτώσεις της φύσης στην προθυμία να είσαι γενναιόδωρος, εμπιστευτικός και χρήσιμος στους άλλους, ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη σχέση αυτή.
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές εκθέτουν τους συμμετέχοντες σε περισσότερο ή λιγότερο υποκειμενικά όμορφες φυσικές σκηνές και έπειτα παρατηρούσαν τον τρόπο με τον οποίο οι συμμετέχοντες συμπεριφέρθηκαν παίζοντας παιχνίδια που μετρούν τη γενναιοδωρία και την εμπιστοσύνη. Αφού εκτέθηκαν στις πιο όμορφες φυσικές σκηνές, οι συμμετέχοντες ενήργησαν πιο γενναιόδωρα και με περισσότερη εμπιστοσύνη στα παιχνίδια από εκείνους που είδαν λιγότερο όμορφες σκηνές, και οι επιπτώσεις φαίνεται να οφείλονται σε αντίστοιχες αυξήσεις στο θετικό συναίσθημα.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η εμπειρία της ομορφιάς της φύσης αυξάνει το θετικό συναίσθημα, ίσως προκαλώντας δέος, ένα συναίσθημα σαν να αναρωτιέται, με την αίσθηση ότι είναι μέρος ενός μεγαλύτερου ποσού από τον εαυτό του, το οποίο στη συνέχεια οδηγεί σε προ-κοινωνικές συμπεριφορές.